Oorlog aan de Dennenprocessierups in spanje

Ken je die witte, ingenieus gesponnen cocons rond de takken van Spaanse naaldbomen? Het zijn de nesten van de dennenprocessierups. En die zijn me toch een partijtje giftig. Overgewaaid uit Noord Afrika is de dennenprocessierups inmiddels een ware plaag langs de zuid Europese kust en Costa Dorada. In deze blog een horrorverhaal plus foto’s en tips om de processierups te bestrijden?

Dennenprocessierups | Wolf in schaapskleren

Geelbruine vachtje, zwart bolletje, pluizige haartjes. Je zou er bijna eentje aaien. Gelukkig weet ik beter. De haartjes van de dennenprocessierups bevatten puur gif. Zelfs in z’n uppie kan de Thaumetopoea Pityocampa  – zoals de processierups in Spanje heet – meer kwaad dan een kudde wilde stieren. En laten wij nou de trotse bezitters zijn van twee reusachtige pijnbomen, gevuld met ik weet niet hoeveel van hun nesten.

Processierups in Spanje

Alleen het idee dat ze met z’n duizenden tegelijk boven onze hoofden bungelen, met z’n misschien wel miljoenen langs ons uitlaatrondje wonen. De horror. Je zou er bijna van remigreren. Gelukkig is de dennenprocessierups maar enkele weken per jaar écht gevaarlijk.

Processierups | Gifpijlen

De haren van de dennenprocessierups zijn hooguit 0,3 millimeter, maar pijlvormig. Voelt de processierups in Spanje zich bedreigd, schiet hij zijn geweerhaakte haartjes af. Hij kan een bosje missen, de hoeveelheid haren varieert per rups van enkele honderdduizenden tot zelfs een miljoen. Word je ‘geraakt’ ben je de Sjaak: huiduitslag, zwellingen, rode ogen, jeuk, duizelingen, koorts en braken. Met een beetje pech, beland je in het ziekenhuis. Je hoeft de dennenprocessierups niet eens aan te raken. De haartjes verspreiden zich namelijk ook via de wind.

Heb jij last van de (dennen)processierups? Dan komt dit waarschijnlijk goed van pas.

Oorlog aan de dennenprocessierups

Vooropgesteld. Ik ben TEGEN dierenleed, maar er zijn grenzen. Komt onze gezondheid of die van onze honden in gevaar, dan verklaar ik je de oorlog. Volgens Buurman hebben we een paar opties: onze pijnbomen laten behandelen met een speciaal hormoon dat de processievlinder wegjaagt (kan pas in het voorjaar), de nesten wegknippen en verbranden of de cocons uit de takken schieten met een luchtbuks en de resten alsnog verbranden. Nou vind ik dat laatste nogal rigoureus en bovendien hebben we geen ervaring met wapens.

Processierups bestrijden in Spanje

Met wat ouderwets stapelwerk lukt het ons enkele nesten met good old Elnette dicht te ‘plakken’ en af te knippen. In onze tuinhaard overgieten we de cocons van de dennenprocessierups met benzine en dan: de fik erin. Als een strijdlustige indiaan dans ik rond het vuur. Helaas is ons geluk van korte duur. Tijdens mijn overwinningsritueel zie ik na een kleine windvlaag vanuit mijn ooghoek op tien meter hoogte een klein wit bolletje bewegen en nog één en nog één. Misschien is zo’n luchtbuks toch geen slecht idee.

Fatale attraction

De dennenprocessierups scheidt een bitterzoete geur af die honden en katten aantrekt. Even snuffelen kan al voor problemen zorgen. Neemt je viervoeter een hap, sterft – een deel van – de tong af of erger. Het gif in de haartjes veroorzaakt namelijk een zéér snelle allergische reactie. Begint jouw huisdier in de maanden dat de dennenprocessierups actief is spontaan te kwijlen, piepen en hijgen, of zwellen zijn lippen op? Race zo snel je kunt naar een dierenarts voor een antibiotica-injectie.

Dennenprocessierups | Zijde nesten

In de herfst legt de vrouwelijke dennenprocessierups haar eitjes in de naaldbomen. Na verloop van tijd ontstaat een zijdeachtig, bolvormig spinsel. Deze nesten beschermen de eitjes tegen weersinvloeden. Afhankelijk van de temperatuur en het aanbod van voedsel komen de eitjes van de processierups in Spanje uit tussen januari en april.

Rupsje nooit genoeg

Wanneer de tak is kaalgevreten, wordt de cocon uitgebreid naar de volgende tak. Het nest groeit en groeit totdat de tijd is aangebroken dat Rupsje Nooit Genoeg zich gaat verpoppen. Rond deze periode – tussen half en eind februari – zijn ze de kleurige onderkruipsels op hun gevaarlijkst. Een voor één laten ze zich uit hun nest vallen, anderen kruipen in processie via de takken naar de stam en vervolgens naar de grond. Kop tegen staart.

Wat doen aan processierups? En wat je vooral niet moet doen!

• De dennenprocessierups aanraken en zelf proberen te bestrijden. Gebruik zeker geen insecticiden want de irriterende haren blijven nog lang actief en deze middelen kunnen schadelijk zijn voor de mens en het milieu.
• Wegspuiten met bijvoorbeeld een hogedrukreiniger is niet verstandig, want juist dan vliegen de giftige haartjes van de dennenprocessierups door de lucht.
• Hang je schone was in van januari tot maart niet in de buurt van pijnbomen, de kans bestaat dat uw was besmet raakt met de irriterende brandharen.
• Buiten geteelde groenten in de buurt van pijnbomen voorzichtig oogsten en goed afspoelen.
• Picknicken onder bomen met processierups nesten is niet verstandig.
• Bedek in de wintermaanden je nek met een sjaal tijdens wandel- en fietstochten langs pijnbomen. Het lijkt wat overdreven, maar het waait vaak in deze omgeving en je zal de eerste niet zijn die zijn die een paar giftige haren in z’n kraag krijgt.
• De nesten vormen een dicht spinsel van vervellingshuidjes met (brand) haren en uitwerpselen. Zelfs jaren nadat de nesten zijn verlaten, vormen ze  een bedreiging.
• Heb je brandende uitslag/jeuk door de haartjes van de processierups, smeer je dan in met een mengsel van honing en kaneel. (Oma weet Raad)
• Heb jij last van de (dennen)processierups? Dan komt dit waarschijnlijk goed van pas

PS. Al deze tips zijn voorzorgsmaatregelen. Tijdens onze eerste winter in Spanje was ik doodsbang voor de processierups in Spanje. Toen ik begin maart de eerste processierupsen in een grote sliert door onze tuin zag kruipen, liep ik er met een grote boog omheen. Maar alles went. Amper een paar weken later vertrapte ik de laatsten uit het nest koelbloedig met mijn gympen. Dom volgens onze buren, want de haartje vliegen op deze manier makkelijk door del lucht. Uiteindelijk is er niets gebeurd. Maar een gewaarschuwd mens….

Heb jij nog tips voor het bestrijden van de processierups in Spanje?