Castellers Tarragona

Als aapjes klimmen ze op blote voetjes naar boven. Dijen, heupen, schouders. Zelfs hoofden worden gebruikt als ware het traptreden. Wanneer de toren wiebelt, kijkt het meisje angstig naar beneden. Nog geen acht jaar, vermoed ik. Maar ze vermant zich en klimt stoer verder. Zeven, acht, naar negen meter. De menigte op de trappen voor Catedral Santa Maria in Tarragona, kijkt met ingehouden adem toe.

Op een topplek en nog geen driehonderd meter vanaf de kathedraal vind je dit fijne vakantie appartement. Klik op de foto voor meer info en boeken.

Castells Tarragona

Bovenaan de vervaarlijk wiebelende menselijke toren, klimt de kleinste casteller over de schouders van het meisje tegenover hem. Handje in de lucht, betekent, we hebben het gehaald! Dan klinkt de grall. Dit schelle fluitje gemaakt van riet, is vernoemd naar een inheemse Catalaanse vogelsoort. Eentje die precies zo klinkt. En dan? Nog sneller als de menselijke toren werd gebouwd, wordt hij weer ontmanteld.

Kracht, concentratie en moed. Maar natuurlijk ook balans en discipline zijn een must voor het bouwen van een menselijke toren. Puur teamwork. Deze Catalaanse traditie, waaide begin 1800 over vanuit Valencia. Het eerste dorp waar Castelles werden gebouwd was Valls. Daar waar elke winter ook het grote Calcot Festival wordt georganiseerd. Later verschenen ook Castell verenigingen in Tarragona. De eerste onderlinge wedstrijden waren een feit.

Menselijke torens Tarragona | Unesco

Inmiddels telt Catalonië 65 officieel geregistreerde teams (colles). Sterker, het maken van castells uitgegroeid tot dé volkssport van Catalonië. Sinds 2010 zijn de castells als cultureel fenomeen toegevoegd aan de lijst van ‘Immaterieel Cultureel Erfgoed van de Mensheid’ van de Unesco.

Klimmen met gevaar voor eigen leven

Het lijkt gemakkelijk. Maar klim jij maar eens zonder safetyline naar de vijfde verdieping van een wiebelend gebouw. Gelukkig zijn de castellers Tarragona goed getraind. Relatief weinig gaat het fout tijdens het bouwen en ontmantelen van castells. Het laatste grote ongeluk was in 2006.

Lees ook mijn blog over de belangrijkste strijd tussen de Castellers Tarragona

Tijdens een festa major in een dorp in de provincie Barcelona, verloor een twaalfjarige meisje haar evenwicht. Ze viel vanaf de achtste bouwlaag naar beneden en overleed ter plekke aan haar verwondingen. Sindsdien is het dragen van een helm voor jonge castellers verplicht.

Castells Tarragona | Wat is wat?

Pilar | Elke verdieping van de toren wordt gevormd wordt door één enkele casteller.
Torre | Elke verdieping bestaat uit twee castellers.
Castell | De basis wordt gevormd door een grote groep castellers, die elkaar ondersteunen in een bijenkorfachtige formatie. Deze zogenaamde pinya is het fundament en dient tevens als vangnet. Soms valt één van de klimmers naar beneden. De onderste rij van de pinya wordt gevormd door baixos, de spierbundels van de groep. Deze krachtpatsers dragen samen een gecombineerd gewicht van rond de duizend kilo.
Elk teamlid draagt een overhemd in dezelfde kleur, een witte broek’. De brede zwarte sjerp om hun middel, dient ter ondersteuning van de onderrug en geeft tegelijkertijd houvast aan de klimmers.
Het hoogterecord staat op tien verdiepingen. Goed geoefende teams kunnen een castell binnen vijf minuten oprichten en weer ontmantelen.

Concurs de Castells Tarragona

Elk even jaar – in het eerste weekend van oktober – strijden de belangrijkste casteller verenigingen uit Catalonië tegen elkaar. Het evenement vind plaats in Plaza de Toros, de oude stierengevecht arena van Tarragona. Concurs de Castells Tarragona

In het oude centrum van Tarragona worden voor en tijdens elke nationale feestdag en festa majors regelmatig castells gebouwd op Plaça Pla de la Seu, het pleintje voor la Catedral Basilica de Tarragona.

Van juni t/m oktober viert elke stad en elk dorp in Tarragona de festa major. Vanzelfsprekend worden tijdens deze buurtfeesten op dorpspleinen en in arena’s castells gebouwd.

Ook het dorp Valls heeft een eigen castell vereniging. Minstens vier keer per jaar treden ze op.

Midzomernacht (Sant Joan, 24 juni)
Firagost festival (eerste woensdag van augustus)
La Diada (11 september, de nationale feestdag van Catalonië)
Santa Ursula, de eerste zondag na 11 september

La Diada de Catalunya 11 september vieren de Catalanen de overwinning op de troepen van Philip de Bourbon (1714). Op deze nationale feestdag worden in veel Catalaanse dorpen en steden castells gebouwd.